Sociale armoede en rijkdom door verbinding
Want je kunt jezelf soms verliezen
In een wereld die verandert
Maar je vindt jezelf weer terug
In de ogen van een ander
Dus de schoonheid van wat vreemd is
Niet verwerpen maar omarmen
En alles zien vergaan
Alles zien vergaan
Alles zien vergaan
En toch geloven in wat blijft
(Stef Bos – De Kern)
De wereld die ons zo vertrouwd is, is in een mum vol volslagen veranderd. Onzekerheid en angst zijn ingestapt. Angst om ziek te worden, bang omdat je ouders in de kwetsbare groep zitten, omdat je inkomen niet meer zeker is, hoe je toekomst eruit zal gaan zien en al die andere demonen die vooral ’s nachts hun grillige rondjes fietsen in je brein. Je bent niet meer welkom op je werkplek en afgesneden van je sociale contacten. Nog nooit is mij aan den lijve zo duidelijk geworden hoezeer wij mensen juist hiernaar snakken: naar elkaar ontmoeten, zonder een schermpje ertussen. Het woord huidhonger heeft ineens een bredere betekenis gekregen: we willen elkaar aanraken. Ik kijk met verbijstering naar films of documentaires op tv waar mensen elkaar een hand geven en knuffelen. Dat was nog geen maand geleden en nu is het iets uit een andere tijd.
Ik heb geen probleem met alleen zijn en kan me goed bezig houden, mits ik tussendoor naar het sociale tankstation ga en daar bijtank. Nu is er echter geen keuze en dan wordt alleen zijn ineens anders. Het is niet fijn om niet naar de film, het theater of een restaurant te kunnen, maar daar valt tijdelijk goed mee te leven. Maar niet bij iemand binnen kunnen lopen om bij te kletsen en samen een kopje koffie te drinken is toch een vorm van sociale armoede die, als we niet opletten, bij veel mensen gaat leiden tot ‘sociaal verpieteren’.
We worden enorm met onze neus op het feit gedrukt dat we weinig in te brengen hebben. Dit overkomt ons en van het idee van maakbaarheid en controle is weinig meer over. Bij de een leidt dat tot angst, bij de ander tot gelatenheid en alles wat daar tussen zit. Ons vertrouwen in de wereld heeft een stevige knauw gekregen. Dat kunnen we verlies noemen. Anderzijds is er winst te behalen, winst in de verbinding met elkaar. Dat is rijkdom. We zoeken manieren om in contact te blijven en voor elkaar te zorgen. Je alleenstaande buurvrouw appen of je iets extra’s zult koken voor haar, elkaar vaker bellen, iemand appen of het nog gaat, opa en oma wat vaker laten factimen met de kleinkinderen. Geen lijfelijk contact is armoedig, inderdaad. Zorgen voor elkaar, op welke manier dan ook, is echter hartverwarmend en drukt ons weer op het feit waar het om gaat in het leven: verbinding met elkaar. We worden gereset naar fabrieksstand: terug naar dat kleintje dat we ooit waren en dat alleen maar liefde, aandacht, warmte, voedsel en slaap nodig heeft. Zo zijn we allemaal ooit gestart en daar moeten we nu een tijdje naar terug. Met wat extra’s omdat we nu eenmaal niet zo lang slapen: (e-)boeken, picl.nl, Netflix, NPOPlus, Spotify en wat er allemaal nog meer is. En vooral met What’s app, Skype, Facetime, Zoom en alle andere mogelijkheden om met elkaar in contact te blijven. Zodat de sociale armoede beperkt blijft en ook de mensen die alleen zijn niet gaan verpieteren.
De Italiaanse premier zei onlangs: ‘Laten we nu even wat afstand nemen om elkaar straks steviger te kunnen vasthouden’. We hopen allemaal dat die tijd weer komt.